Баланың құқықтарын қорғауды,тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимыл және жасөспірімдер арасында суицидтің мәселелерін шешу жөніндегі хабарлама

№ Іс-шараның атауы Жауаптылар
І. ЗАҢНАМАЛЫҚ ЖӘНЕ НОРМАТИВТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ БАЗАНЫ ЖЕТІЛДІРУ
1 Облыстық және жергілікті кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау комиссияларының құрамдық бөлігіне тиісінше өзгерістер енгізу, жылдық жоспарын бекіту, кәмелетке толмағандарға қатысты істер бойынша қабылданған қаулылардың көшірмесін облыстық комиссияға жолдау Баланың құқықтарын қорғауды күшейту, тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимыл және жасөспірімдер арасында суицидтің мәселелерін шешу жөніндегі 2020 – 2023 жылдарға арналған Жол картасын орындау жоспары жаслынып, бекітілді.
2 Білім беру ұйымдарында білім алушылардың (тәрбиеленушілердің) санына байланысты педагог-психологтармен, әлеуметтік педагогтармен үлгілік штаттарына сәйкес қамтамасыз ету Мектептде оқушылар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикалық шараларына 1 құқықтық тәрбие жөніндегі орынбасары, 1 әлеуметтік педагог, 1 педагог-психолог, 1 мектеп инспекторы жұмылдырылған.
3 Білім беру ұйымдарының ғимараттары мен аумағында өткізу режимін, бөгде адамдардың болу тәртібін қамтитын білім алушылардың қауіпсіздігі шараларын күшейту бөлігінде білім беру ұйымдарының ішкі тәртіптемесінің үлгілік қағидаларына және жарғыларына өзгерістер мен толықтырулар енгізу Мектеп ғимараттары мен аумағында бөгде адамдардың келу тәртібін қадағалайтын вахтер бекітілген. Арнайы журналға адамдардың келіп, кетуін қадағалап, белгілеп отырады.
4 Өмірде қиын жағдайда жүрген балаларды қолдау орталықтарының функцияларын кеңейту бөлігінде "Жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған бiлiм беру ұйымдарының түрлері қызметінің үлгiлік қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 18 маусымдағы № 229 бұйрығына сәйкес жұмыстар жүргізіп, өзгерістер мен ұсыныстар енгізу Мектепте жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды анықтау мақсатында рейд ұйымдастырылып, қамқоршылыққа алынғаны анықталды. «Мектепке жол» акциясы аясында мектепке қажетті құрал саймандар алып берілді. Нәтижесінде, көпбалалы Исмайловтар отбасы мен Сауытбековтар отбасына мектеп есебінен планшеттер мен адаптарлар берілді.
5 Өмірде қиын жағдайда жүрген балаларды қолдау орталығы мен арнайы мектептегі балалардың жағдайын бақылау және қызметін үлгілік қағидаларға сәйкес жүргізілуіне зерделеу жүргізу
ІІ. БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК СҮЙЕМЕЛДЕУ
6 Білім беру мекемелерінде балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алуда, жыныстық қол сұғылмаушылыққа қарсы қылмыстық істің алдын алу бойынша тақырыптық ақпарат (жадынама), қауіпсіздік, ата-аналарға арналған бұрыштарды, сенім жәшіктерін қол жетімді (мекемелердің бірінші қабаттарында) жерлерге орналастыру, тұрақты өзгертіліп, байланыс жүргізіп отыруын қамтамасыз ету Мектепте балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алуда , қауіпсіздік, ата-аналарға арналған бұрыштары жасалынды, сенім жәшіктері мектептің бірінші қабатына орналастырылды, тұрақты өзгертіліп, байланыс жүргізіп отыруын қамтамасыз етілді.
7 Білім беру ұйымдарында татуласу (медиация) қызметін құру тәжірибесін зерделеу және тарату Мектепте татуласу (медиация) қызметін құру жоспарлануда.
8 Балаларға қатысты қатыгез қарым-қатынас жағдайларын анықтау және олармен жұмыс істеу бойынша ведомствоаралық өзара іс-қимыл нұсқаулығын әзірлеу Балаларға қатысты қатыгез қарым-қатынас жағдайларын анықтау ата-аналарымен «Зорлық зомбылықтың алдын алу. Отбасы мектеп, қоғам ммәселесі», «Бақытты бала-бвақытты ана-бақытты отбасы-бақытты ел» тақырыбында онлайн форматта мектепшілік жиналыс өткізілді.
9 Аудандық білім беру бөлімдерінің жанындағы "Мектеп психологиялық қызметі" өңірлік жобалық кеңсесін құру және жұмыс істеуді пилоттық режимде сынау бойынша ұсыныстар беріп, пилоттық жоба бойынша аудандарды анықтап, жобаның орындалуын қамтамасыз ету Мектепте "Мектеп психологиялық қызметі" жобалық кеңсесін құру жоспарлануда.
10 Комиссия қызметін ұйымдастыру бойынша «Кәмелетке толмағандарға қатысты нормативтік-құқықтық актілермен жұмыс», «Сот органдарына құжаттар дайындау туралы», «Комиссия ережелеріне сәйкес нұсқаулық» әдістемелік ұсыныстар әзірлеу
11 Кәмелетке толмағандар арасында аутодеструктивті, оның ішінде девиантты мінез-құлықтың алдын алу саласында кадрлар даярлау бойынша халықаралық тәжірибені зерделеп, ұсыныстар енгізу, тиімді нәтиже көрсеткен аудандар бойынша тәжірибе алмасу жұмыстарын жүргізу Кәмелетке толмағандар мектеп оқушыларының арасында социометриялық зерттеу әдістері жүргізіліп, қорытынды шығарылды.
12 "Білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтер жұмысына қойылатын бірыңғай талаптар" нұсқаулығын әзірлеу
ІІІ. ҚЫЗМЕТТІ ҮЙЛЕСТІРУ ЖӘНЕ ВЕДОМСТВОАРАЛЫҚ ӨЗАРА ІС-ҚИМЫЛ
13 Отбасында, асырап алушы отбасында, білім беру ұйымдарында және бала құқықтарын қорғау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын ұйымдарда мамандарға, ата-аналарға көмек көрсететін психологиялық қолдау фронт-офис құру бойынша ұсыныстар әзірлеу Отбасында, асырап алушы отбасында, бала құқықтарын қорғау туралы ата-аналарға түсіндірме жұмыстары жүргізіліп, психологиялық қолдау көрсетілді.
14 Аудан әкімдігі жанындағы комиссиялардың қызметіне талдау жүргізіп, көшпелі отырыстар өткізу
15 Порнографиялық сипаттағы материалдарды, балаларға қатысты және олардың тарапынан қатыгездік туралы, экстремистік сипаттағы ақпаратты, есірткі құралдарын, психотроптық заттарды және Интернет желісінде тікелей және пайдалану арқылы жасалатын басқа да қылмыстарды насихаттауды қамтитын әлеуметтік желілер мен Интернеттегі парақшаларды мониторингтеуді жүргізу және тосқауыл қою 12 қараша 2020 жыл сағат 12:00 де М.Х.Дулати атындағы Тараз Мемлекеттік университетінің әлеуметтік және тәрбие жұмыстары жөніндегі бөлімінің қызметкері дінтанушы ,шара спикері Алпысбаев БахтиярҚаржаубайұлымен «Дәстүрлі емес діни ағымдардың салдары және оның алдын алу» тақырыбында онлайн кездесу өткізілді.
16 Мүгедек балалар мен ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың білімге тең қол жеткізуін, әлеуметтік қажеттіліктері мен жұмысқа орналасу жағдайларын қамтамасыз етуіне мониторинг жүргізу, осы мақсатта:
-білім мекемелеріндегі жағдайларын зерделеу, ұсыныстар енгізу,
-олардың әлеуметтік қорғалуы және әлеуметтік төлемдерін толық деңгейде алуына зерделеу жүргізу;
-деректер базасының жаңартылып, толықтырылып отыруын қамтамасыз ету Мектебімізде денсаулығына байланысты үйден оқытылатын 7 оқушы бар.Оқушылардың отбасылық әлеуметтік жағдайлары жақсы. Оқушылардың оқудағы бағдарламасы жылына бір рет ПМПКдан тексеруден өтеді.
17 Білім беру ұйымдарында, денсаулық сақтау мекемелерінде отбасылық және ата-аналар клубтарының қызметін дамыту бойынша арнайы меже қою, әр клуб бойынша зерделеу жүргізіп, анықтамалық ақпарат дайындау Отбасылық және ата-аналар клубтарының қызметін дамыту бойынша мектепте ата-аналар клубы жұмыс жасайды.
18 Білім беру, денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау, жергілікті атқарушы органдардың деректер базалары бойынша медициналық-әлеуметтік есеп жүргізіп, база құру бойынша ұсыныс беру
Денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау, жергілікті атқарушы органдардың деректер базалары бойынша медициналық-әлеуметтік есеп жүргізіп, жылына бір рет мұғалімдер мен оқушыларды медициналық тексеруден жоспарлы түрде өткізіп тұру,база құру.
19 Аудан әкімдері аппараттарының КТІҚҚК хатшыларының штат бірліктеріне сәйкес қызмет атқаруына зерделеу жүргізіп, хатшы бірліктерін енгізуді қамтамасыз ету

20 Балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың барлық нысандары туралы статистикалық есептілікті жинау, жүргізу
IV. ІС-ШАРАЛАР
21 «Оқушылардың қауіпсіз мінез-құлық мәдениетін қалыптастыру, олардың ар асында зорлық-зомбылық пен суицидтің алдын алу мәселелері» бойынша білім беру ұйымдарының басшыларына, директорлардың орынбасарларына, сынып жетекшілеріне, психологтар, әлеуметтік педагогтер мен медицина қызметкерлеріне арналған семинарларды ұйымдастыру Мектеп психологы , әлеуметтік педагог қатысуымен мектеп және мектептен тыс ортада психологиялық және физикалық зорлық зомбылық мәселелері бойынша онлайн кездесу кеңес беру жұмыстары жүргізілді.
22 Отбасылық тәрбие мәселесі бойынша ата-аналар үшін онлайн режимінде семинарлар өткізу Мектеп әкімшілігі отбасылық тәрбие мәселесі бойынша та-аналарға кездесу өткізілді.
23 Кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі комиссиялардың хатшыларына, балалардың құқықтарын қорғау мәселелерімен айналысатын мамандарға арналған «Кәмелетке толмағандар арасындағы зорлық-зомбылықтың, құқық бұзушылықтардың, суицидтің алдын алу» мәселелері бойынша семинарлар сериясын ұйымдастыру Қараша айында зорлық-зомбылықтың алдын алу отбасылық психологиялық ахуалды анықтау, білім алушылардың қашықтықтан оқыту кезінде кездесетін қиындықтарды анықтау, сабаққа қатысу жағдайын және балаңның көңіл күйін бақылау мақсатында бастауыш және жоғарғы сынып оқушылар арасында «Өз-өзіне қол жұмсаудың» алдын ау бойынша айлық , «Қатыгездіксіз және зорлық-зомбылықсыз балалық шақ» онкүндік , «Бала құқықы-адам құқықы Дүниежүзілік балалардың қорғау күніне арналған» онкүндік өткізілді.
24 "5-11 сынып оқушылары арасынан балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі елші" қоғамдық қозғалысын құру және дамыту
25 Қазақстанның жалпы білім беретін мектептеріне арналған "Күнделік" электрондық журналдарының автоматтандырылған ақпараттық жүйесі шеңберінде:
- психоэмоциялық мінез-құлық тұрғысынан балаларға психодиагностика жүргізу;
- ішкі істер органдарында, мектепішілік есепте тұрған балалардың аутодеструктивті, оның ішінде суицидтік мінез-құлқына мониторинг жүргізу;
- психологтарды әдістемелік сүйемелдеуді және балалар мен ата-аналарды психологиялық сүйемелдеуді қамтамасыз ету;
- ата-аналар мен педагогикалық қоғам арасында ақпараттық-түсіндіру жұмысын ұйымдастыру;
- "Street Law" принципі бойынша балаларға арналған мобильдік қосымша жасау Мектепте есепте тұрған, ерекше назардағы, девиантты, тәуекел тобындағы , аутоагрессивті мінез құлықты оқушылар туралы мәлімет жинақталып, диагностикалық карта толтырылып, әлеуметтік жағдайлары зерделіп,тренингтер сауалнамалар алынды. Ұялы телефон, әлеуметтік желілер мен мессенджерлер арқылы ата-аналарға, оқушыларға , педагогтарға өз сұраныстары бойынша психологиялық кеңес берілді.
26 Балалардың жағымсыз сайттарға кіруін қадағалау бойынша ата-аналарға арналған "Ата-аналардың бақылау» жүйесі арқылы тегін Smart-қосымшасын тарату Балалардың жағымсыз сайттарға кіруін қадағалау бойынша ата-аналарға түсіндірме жұмыстары жүргізіліп, балаларды бақылауға алу керектігі ескертілді.
27 Балалардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша білім бөлімдері жанынан ашылған колл-орталықтарының жұмыстарына мониторинг жүргізіп, ақпарат дайындау
28 Жаңа оқыту технологияларын қолдана отырып, жол полициясы, жол-пайдалану учаскелері, азаматтық қорғау органдары қызметкерлерін, педагогтерді жарақат және жазатайым оқиғалар кезінде алғашқы көмек көрсетуге оқытуды ұйымдастыру Қараша айында бастауыш сынып оқушылары арасында «Жол ережесін білесің бе?», «Мен және көше » тақырыптарында тәрбие сағаты өткізілді.
29 Төтенше жағдайлар туындаған жағдайда оқу орындарының ғимаратынан қауіпсіз көшіру бойынша білім беру объектілерінде практикалық жаттығуларды (оқу эвакуациясы) ұйымдастыру және өткізу Мектепте төтенше жағдайлар туындаған жағдайда оқу орындарының ғимаратынан қауіпсіз көшіру бойынша жаттығулар жоспарланған және жоспарға сай атқарылады. Жауапты АӘД пәні мұғалімі Н.Темирбеков бекітілді.
30 Оқу күндері таңертеңгі және кешкі уақытта автомобиль көлігінің ағыны көп білім беру ұйымдарының жанында жаяу жүргіншілер өткелдерінде полиция қызметкерлерінің күнделікті кезекшілігін ұйымдастыру Мектепте оқушыларды алып келу, алып кету»н қадағалау жауапкершілігі сынып жетекшілерге жүктеліп, кезекшілік ұйымдастырылған.
31 Жалпы білім беретін мектептерінің педагогтеріне жол қозғалысы ережелерін оқытудың жаңа тәсілдері бойынша өңірлік семинарлар өткізу Мектептерінің педагогтеріне жол қозғалысы ережелерін оқытудың жаңа тәсілдері бойынша мектепішілк семинар ұйымдастыру жоспарланған.
32 Балалардың мектепке дейінгі мекемелерінің, жалпы білім беретін мектептердің, балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын ұйымдардың жанында және балалар көп баратын басқа да орындарда ЖҚО бұзушылықтарын фото-бейне тіркеудің стационарлық жүйелерін орнатуды қамтамасыз ету бойынша ұсыныстар беру
33 Балалардың қауіпсіздігін сақтау мақсатында:
- тротуарлар, жер асты (жер үсті) жаяу жүргіншілер өтпелері, жаяу жүргіншілер және велосипед жолдары, автобус аялдамаларының "қалталары", кәмелетке толмағандар жүретін жерлерде жүру бөлігін және көшелердің жаяу жүргіншілер өтпелерін жарықтандыру;
- оқушылардың жолдардағы қауіпсіз жүріс-тұрыс ережелерін теориялық және практикалық оқыту үшін балалар автоалаңшалары мен автоқалашықтары құрылысын қамтамасыз ету бойынша ұсыныстар беру, осы мәселе бойынша мониторинг жүргізіп, межелік тапсырма берілуін қамтамасыз ету Балалардың қауіпсіздігін сақтау мақсатында ауыл көшелері жарықтандырылған.
34 Білім беру ұйымдары мен балалардың құқықтарын қорғау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын ұйымдардың, денсаулық сақтау, спорт және бос уақытты ұйымдастыру мекемелерінің жанында:
- "жылдамдық бәсеңдеткіш" жылдамдықты мәжбүрлі төмендету құралдарын;
- жылдамдық шектегіштерді орнату мақсатында білім мекемелері басшыларының ұсыныстары негізінде арнайы ақпарат дайындап, ұсыныс беру Мектеп жанында оқушылардың қауіпсіздігін сақтау үшін "жылдамдық бәсеңдеткіш" жылдамдықты мәжбүрлі төмендету құралдары жасалынған.
35 Автобустарды жарқылдауық маяктармен, дыбыс сигналдарымен, "Балалар" белгілерімен жасақтап, мектептері жоқ ауыл оқушыларын қауіпсіз тасымалдаумен қамтамасыз ету Мектепте тасымалданатын оқушылар жоқ.
36 Білім бөлімі бөлімі жанында құрылған "Қоғамдық бақылау" ұйымының жұмысын дамыту (мектеп автобустарының, автобус аялдамаларының, ашық кәріз люктерінің, бекітілмеген және сынған әткеншектердің, білім беру ұйымдарының аумағын жарықтандыруға және т. б. Мониторинг жасау) Мектеп маңында қауіпті аймақ жоқ.
37 "Назар аударыңыз, балалар!", "Автобус", "Қауіпсіз жол" , "Түнгі қаладағы балалар", "Жасөспірім", "Сіріңке – бір өмірдің бағасы" және т. б. жедел-профилактикалық іс-шараларды өткізуді ұйымдастыру және қатысушылар тізімін бекіту 3а сыныбында «Жолда жүру ережесі», 3б сыныбында «Қауіпсіз жол», 2ә сыныбында «Аман-есен жүрейік, жол ережесін білейік», 5а сыныбында «Жол ережесін білесің бе?» тақырыптарында онлайн түрінде тәрбие сағаттары өткізілді.
38 Көп балалы және аз қамтылған отбасылардың, мүгедектердің және өзге де санаттағы адамдардың тұрғын үйлерін:
- қатты отынды пайдаланатын өңірлер үшін – улы газдың датчиктерімен;
- газдалған өңірлер үшін – газталдағыштармен жарақтандыру мүмкіндігін қарастыру Көп балалы және аз қамтылған отбасылардың, мүгедектердің және өзге де санаттағы адамдардың тұрғын үйлеріне рейд ұйымдастырылды.
39 Жастар мен балалар арасында аутодеструктивтік мінез-құлықтың алдын алуға бағытталған іс-шаралар кешенін іске асыру бойынша арнайы іс-шаралар жоспарын дайындап, бекіту, мекеме аралық алгоритм жасау Есепте тұрған, ерекше назардағы, девиантты, тәуекел тобындағы , аутоагрессивті мінез құлықты оқушыларды анықталды тренингтер, сауалнама алынды.
40 Ауылдық жерлерде балалар мен жастарға арналған адам құқықтары, буллингке қарсы бекітілген жоспарға сәйкес семинарлар сериясын өткізу Мектеп оқушылары арасында балалар мен жастарға арналған адам құқықтары, буллингке қарсы алдын-алу мақсатында бейне роликтер көрсетілді.
41 Білім беру ұйымдарын 100% бейнебақылау жүйелерімен жарықтандыруды қамтамасыз ету Мектепте бейнебақылау жүйелерімен жарықтандыруды қамтамасыз етілген.
42 Білім беру ұйымдары ғимараттарын жылы дәретханалармен жабдықтау бойынша шаралар қабылдау Мектеп жылы дәретханалармен жабдықталған.
43 Оқушының келуі/кетуі туралы ата-аналарды хабардар ете отырып (СМС және электрондық поштаны қолданумен) ұялы телефондардың мамандандырылған электрондық датчиктерін (чиптерін) енгізу, мамандандырылған күзет енгізу бойынша ұсыныстар беру Мектепте әлеуметтік-диспекчерлік бағыт бойынша мәселерлерді шешу мақсатында арнайы көмек көрсету ұйымдастырылған.
44 Балаларға арналған бірынғай тарифпен балаларды жағымсыз интернет-контентке қол жеткізуден қорғау бойынша балалар СИМ-карталарын енгізу
45 8-11 сынып оқушыларға арналған "Тұлғаның өзін-өзі дамыту психологиясы", "Саналы қарым-қатынас: отбасында, мектепте, қоғамда тиімді коммуникация дағдылары", Street Law: барлығына арналған адам құқығы және балаларды зорлық-зомбылықтан және буллингтен қорғау" атты сынып сағаттарын ұйымдастыру және өткізу Мектепте 8-11 сынып оқушыларға арналған "Тұлғаның өзін-өзі дамыту психологиясы", "Саналы қарым-қатынас: отбасында, мектепте, қоғамда тиімді коммуникация дағдылары", атты сынып сағаттары өткізілді.
V. АҚПАРАТТЫҚ-ТҮСІНДІРУ ҚЫЗМЕТІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
46 БАҚ-та, интернет-ресурстарда, әлеуметтік желілерде, You tube арналарда балалар мен олардың ата-аналарына арналған:
- адамгершілік-рухани білім беру және қоғамда отбасы, бала құндылығын қалыптастыру;
- репродуктивті денсаулықты қорғау;
- қауіпсіздік құралдарын (балалар велосипед шлемдері, балалар автокреслосы және қауіпсіздік белдіктері, биік тұрғын үйлерде терезе қоршауларын орнату, құтқару кеудешелерін қолдану және т.б.) пайдалануды насихаттау;
-балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және олардың қауіпсіз мінез-құлқын қалыптастыру (оның ішінде зорлық-зомбылықты, өртті, терезеден құлауды, кездейсоқ суға батуды, жарақаттануды, төтенше жағдайларды, жол-көлік оқиғаларын, кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықты болдырмау).Балаларды кибербуллинг пен киберқылмыстан қорғау бойынша бейнероликтер, инфографикалар, постерлер әзірлеу және орналастыру Балаларды кибербуллинг пен киберқылмыстан қорғау бойынша бейнероликтер, постерлер әзірлеуленіп жоспарға сай жүргізілуде.
47 "Үздік мектеп сайты", "Білім бөлімінің үздік сайты", "Үздік Facebook, Instagram парағы" атты аудандық, облыстық байқауларды ұйымдастыру